چطور گواهینامه HSE بگیریم؟ گواهینامه HSE-MS را چه شرکت هایی صادر می کنند؟ برای شرکت در مناقصات گواهینامه HSE چطور بگیریم؟

گواهینامه HSE به گواهینامه ای گفته می‌شود که تضمین می‌کند که شرکتی که دارای این گواهینامه است الزامات در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست را رعایت می کند. این گواهینامه‌ها برای افرادی که در صنایع مختلف فعالیت می‌کنند، از جمله صنایع نفت و گاز، ساختمان، معدن، حمل و نقل و … قابل اخذ است.
استانداردهای HSE الزامات عمومی در مورد یک سیستم مدیریت ایمنی ، بهداشت حرفه ای و زیست محیطی را ارائه می کند.این استانداردها بسته به صنعت های مختلف و درجه ریسک این صنایع دارای انواع مختلفی می باشند مانند استاندارد مربوط به HSE-MS دیگهای بخار که توسط انجمن مهندسان تاسیسات و مکانیک آمریکا تدوین شد.
• استاندارد HSE-MS امور عمرانی و ساختمانی
• استاندارد HSE-MS برای نیروگاه های برق
• استاندارد HSE-MS برای نیروگاه های انرژی اتمی
و غیره
اما مشهورترین و پرکاربردترین استاندارد HSE-MS توسط انجمن شرکت های نفت و گاز و پتروشیمی OPG تدوین و ابلاغ شد.

به طور کلی، گواهینامه HSE شامل سه بخش اصلی یعنی بهداشت، ایمنی و محیط زیست می‌شود. در ادامه به برخی از انواع گواهینامه HSE و استانداردهای مرتبط با آن‌ها اشاره شده است:

1- گواهینامه NEBOSH: این گواهینامه توسط سازمان ملی انگلیس برای ارائه دانش و مهارت‌های مورد نیاز در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست طراحی شده است. استانداردهای مرتبط با این گواهینامه شامل NEBOSH National General Certificate in Occupational Health and Safety و NEBOSH International General Certificate in Occupational Health and Safety می‌شود.

2- گواهینامه IOSH: این گواهینامه توسط Institute of Occupational Safety and Health (IOSH) ارائه می‌شود و برای مدیران و کارشناسان بهداشت، ایمنی و محیط زیست طراحی شده است. استانداردهای مرتبط با این گواهینامه شامل IOSH Managing Safety و IOSH Working Safely می‌شود.

3-گواهینامه OSHA: این گواهینامه توسط Occupational Safety and Health Administration (OSHA) آمریکا ارائه می‌شود و برای افرادی که در صنایع مختلف فعالیت می‌کنند، از جمله ساختمان، نفت و گاز و معدن طراحی شده است. استانداردهای مرتبط با این گواهینامه شامل OSHA 10-hour و OSHA 30-hour می‌شود.
4- سازمان صنایع نفت و گاز و پتروشیمی OGP اقدام به تدوین استاندارد HSE-MS نموده که وزارت نفت ایران ان را ترجمه و به عنوان استاندارد ملی منتشر کرد. این استاندارد اولین بار توسط IOGP در سال 1994 تدوین شد و در تدوین آن نمایندگان از شرکت هایی مانند BP، AGIP، EXXON، AMOCO و شرکت نفت کویت UMICAH، PHILLIPS و غیره ، شرکت داشتند که از یک ساختاردایره ای بهره می برد.
آخرین ویرایش استاندارد HSE-MS که توسط IOGP تهیه شده شامل 4 بخش و 10 بند استاندارد می باشد .ویرایش جدید استاندارد HSE از ساختار OMS در عمل بر اساس گزارش شماره (510 ) IOGP بهره می برد.
OMS سر واژه OPerating Management System می باشد. چهار محور اساس استاندارد HSE-MS بر اساس مدل OMS عبارتند از :
– رهبری در سازمان
– مدیریت ریسک
– بهبود مستمر
– اجرا
همانطور که مشاهده می شود مانند دیگر سیستم های مدیریت در ویرایش جدید استاندارد HSE-MS مدیریت ریسک در تمام موارد نقش بسیار روشن و واقعی را پیدا کرده است.
اما 10 عنصر استاندارد HSE-MS ویرایش جدید بر مبنای چهار پایه اصلی آن باید پیاده سازی شود به این معنی که در طرح ریزی و اجرای هر یک از ده بند استاندارد HSE-MS می باید به نقش رهبری توجه کرد، مدیریت ریسک را در مورد آن بند پیاده و طرح ریزی با توجه به شدت و احتمال ریسک در آن انجام شود . بهبود مستمر را برای هر بند HSE در نظر داشت و آن را به صورت درست اجرا کرد.

5- در ایران پیاده کردن همزمان استاندارد ISO 14001 و ISO 45001 اصطلاحا پیاده سازی HSE-MS گفته می شود. قبلا پیاده سازی همزمان ایزو 14001 وOHSAS 18001 اصطلاحا پیاده سازی HSE-MS گفته می شد اما با معرفی استاندارد ایزو 45001 این استاندارد جانشین OHSAS 18001 شد.

در کل، گواهینامه HSE به عنوان یک مدرک معتبر در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست، برای افرادی که در صنایع مختلف فعالیت می‌کنند، بسیار مفید است. به دلیل اینکه هر صنعت خاصی نیازهای خاصی در زمینه HSE دارد، استانداردها و گواهینامه‌های مختلفی برای این منظور طراحی شده‌اند که در بخش‌های قبلی به برخی از آن‌ها اشاره شده است.
شرکت های پیمانکار و مشاور در حال حاضر برای شرکت در مناقصات دولتی باید گواهینامه HSE-MS داشته باشند و در صورت نداشتن گواهینامه HSE-MS شانس کمی برای بردن مناقصه دارند. شرکت ASYS اماده صدور گواهینامه HSE-MS برای شرکت در مناقصات است.
پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE-MS) برای شرکت‌های کوچک ممکن است هزینه‌بر باشد، اما این هزینه با توجه به مزایایی که این سیستم به شرکت‌ها ارائه می‌دهد، به عنوان یک سرمایه‌گذاری مطمئن در نظر گرفته می‌شود.

هزینه پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت HSE-MS بستگی به اندازه و مشخصات شرکت دارد. در شرکت‌های کوچک، این هزینه معمولاً کمتر از شرکت‌های بزرگ است و می‌تواند در محدوده بودجه شرکت قرار گیرد. همچنین، پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت HSE-MS معمولاً به دلیل کاهش حوادث و صدمات و بهبود فرآیندهای کاری، باعث کاهش هزینه‌های ناشی از این حوادث و صدمات و افزایش بهره‌وری شرکت می‌شود.

بنابراین، در نهایت هزینه پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت HSE-MS برای شرکت‌های کوچک ممکن است هزینه‌بر باشد، اما این سیستم باعث بهبود شرایط کاری، کاهش حوادث و صدمات، افزایش بهره‌وری و رعایت قوانین و مقررات مربوطه می‌شود که در نهایت می‌تواند به سودآوری شرکت کمک کند. در نتیجه، پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت HSE-MS به عنوان یک سرمایه‌گذاری مطمئن در نظر گرفته می‌شود.

مزایای گرفتن گواهینامه HSE-MS برای شرکت ها

گرفتن گواهینامه HSE-MS برای شرکت‌ها دارای مزایای متعددی است که یکی از مهمترین استفاده از گواهینامه HSE-MS برای شرکت در مناقصات دولتی است اما می توان به برخی از آن‌ها اشاره کرد:

1. بهبود مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست: گرفتن گواهینامه HSE-MS به شرکت‌ها کمک می‌کند تا یک سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE-MS) موثر را پیاده‌سازی کنند. این سیستم می‌تواند باعث بهبود شرایط کاری، کاهش حوادث و صدمات و بهبود عملکرد شرکت در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست شود.

2. افزایش اعتماد مشتریان: گرفتن گواهینامه HSE-MS به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بهترین شیوه‌های مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست را پیاده‌سازی کنند. این موضوع می‌تواند باعث افزایش اعتماد و رضایت مشتریان شرکت شود.

3. رعایت قوانین و مقررات: گرفتن گواهینامه HSE-MS به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در رعایت قوانین و مقررات مربوط به بهداشت، ایمنی و محیط زیست به بهترین شکل عمل کنند. این موضوع می‌تواند باعث کاهش خطرات قانونی برای شرکت شود.

4. بهبود روابط کارکنان: پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت HSE-MS به شرکت‌ها کمک می‌کند تا به کارکنان خود نشان دهند که بهداشت، ایمنی و محیط زیست آن‌ها برای شرکت بسیار مهم است و از اهمیت بالایی برخوردار است. این موضوع می‌تواند باعث بهبود روابط کارکنان با شرکت شود.

5. رشد و توسعه: پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت HSE-MS به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در برابر رقبای خود در بازار بهبود یابند و رشد و توسعه کنند.

6. کاهش هزینه‌ها: پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت HSE-MS به شرکت‌ها کمک می‌کند تا هزینه‌های ناشی از حوادث و صدمات را کاهش دهند و بهره‌وری خود را افزایش دهند.

7. مناقصات : برای شرکت در مناقصات دولتی گرفتن گواهینامه HSE-MS بسیار مهم است وامتیاز آور است.

بنابراین، گرفتن گواهینامه HSE-MS به شرکت‌ها در بسیاری از جنبه‌های رشد، بهبود و موفقیتکمک می‌کند و می‌تواند به عنوان یکی از عوامل مهم در رقابت بازار و جذب مشتریان، بهبود روابط کارکنان و کاهش هزینه‌های ناشی از حوادث و صدمات در نظر گرفته شود.

الزامات کلی گواهینامه HSE-MS چیست؟

استاندارد HSE-MS یا استاندارد مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست، شامل الزاماتی است که شرکت‌ها باید طبق آن‌ها سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست خود را طراحی، پیاده‌سازی و بهبود دهند. برخی از این الزامات عبارتند از:

1. سیاست HSE-MS: شرکت باید یک سیاست HSE-MS را تعریف کند که شامل اهداف، تعهدات، مسئولیت‌ها و برنامه‌های اجرایی مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست شرکت باشد.

2. برنامه‌های عملیاتی: شرکت باید برنامه‌های عملیاتی را تعریف کند که به طور مستمر برای اجرای سیاست HSE-MS و به حفظ و بهبود عملکرد بهداشت، ایمنی و محیط زیست شرکت کمک می‌کنند.

3. شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک: شرکت باید خطرات و ریسک‌های مربوط به بهداشت، ایمنی و محیط زیست را شناسایی کند و آن‌ها را ارزیابی کند.

4. مدیریت ریسک: شرکت باید اقداماتی را برای کاهش و مدیریت ریسک‌های شناسایی شده در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست اتخاذ کند.

5. آموزش و آگاهی‌بخشی: شرکت باید برنامه‌های آموزش و آگاهی‌بخشی را برای کارکنان خود در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست اجرا کند.

6. مدیریت تامین کنندگان: شرکت باید از تامین کنندگان خود درخواست کند که مطابق با استاندارد HSE-MS عمل کنند و به مدیریت ریسک‌های مربوط به بهداشت، ایمنی و محیط زیست توجه کنند.

7. بررسی و بهبود مداوم: شرکت باید سیستم مدیریت HSE-MS خود را با استفاده از بررسی‌های داخلی و خارجی بررسی کرده و آن را بهبود دهد.

8. گزارش دهی: شرکت باید درخصوص عملکرد خود در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست گزارشاتی تهیه کند و به مراجع ذی‌صلاح ارائه دهد.

9. مدیریت حوادث و اضطراری: شرکت باید برنامه‌هایی برای مدیریت حوادث و اضطراری در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست تعریف کند و این برنامه‌ها را به کارکنان خود آموزش دهد تا در صورت بروز حوادث و اضطراری‌ها، بتوانند به بهترین نحو عمل کنند.

10. مدیریت پسماندها و زباله‌ها: شرکت باید برنامه‌هایی برای جمع‌آوری، دفع و بازیافت پسماندها و زباله‌های تولیدی خود تعریف کند و این برنامه‌ها را به کارکنان خود آموزش دهد تا در صورت نیاز، به بهترین نحو عمل کنند.

این الزامات تنها بخشی از الزامات استاندارد HSE-MS هستند و استاندارد بیشتری از شرکت‌ها در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست می‌طلبد. این استاندارد به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با توجه به خصوصیات و نیازهای خود، یک سیستم مدیریت HSE-MS موثر و پایدار را پیاده‌سازی کنند و برای بهبود عملکرد خود در این زمینه، به بهترین شیوه ممکن عمل کنند.